pi膮tek, 12 stycznia 2024

Szkodliwo艣膰 chemicznych 艣rodk贸w czysto艣ci

馃憠 Wykaz szkodliwych sk艂adnik贸w 艣rodk贸w czysto艣ci

Chemiczne 艣rodki czysto艣ci s膮 nadu偶ywane przez Polak贸w, kt贸rzy ulegaj膮 reklamie: bezwzgl臋dny dla t艂uszczu, usunie ka偶dy brud, si艂a wodospadu itd. Nale偶y pami臋ta膰, 偶e sk艂adniki 艣rodk贸w chemicznych pozostaj膮 w naszym otoczeniu, 藕le wp艂ywaj膮 na nasz organizm i na naszych pupili. 艢rodk贸w tych jest ca艂a masa: do prania, do zmi臋kczania, mycia, usuwania plam, kostki do toalety itd. Stosuj膮c te 艣rodki, post臋pujmy zgodnie z zaleceniami producent贸w. Wsypanie wi臋cej proszku pior膮cego do pralki, mo偶e spowodowa膰, 偶e ubrania nie wypior膮 si臋 bardziej, a nawet mog膮 usun膮膰 mniej brudu.

Ostatnio du偶o si臋 m贸wi o mikroplastiku z opakowa艅 sztucznych przenikaj膮cy do r贸偶nych miejsc. W tym przypadku nie informuje si臋 nas, 偶e 艣rodki czysto艣ci w plastikowych pojemnikach uwalniaj膮 mikroplastik w naszym domu.

Myj膮c pod艂og臋 艣rodkiem chemicznym z butelki plastikowej, na jej powierzchni zostaje warstwa mikroplastiku, kt贸ra po wyschni臋ciu unosi si臋 i w czasie oddychania dostaje si臋 do naszego organizmu. Cz臋sto sk艂adnikiem 艣rodk贸w czyszcz膮cych jest chlor, kt贸ry zwi臋ksza ryzyko uszczerbku na zdrowiu. Jest to szkodliwe, tym bardziej 偶e do sprz膮tania u偶ywamy ca艂e spektrum tych 艣rodk贸w. R贸wnie偶 zapachy od艣wie偶aj膮ce nale偶y stosowa膰 bez przesady, a najgorsze s膮 te rozpylane, kt贸re szybciej dostaj膮 si臋 do naszych p艂uc.

Statystyki podaj膮, 偶e w Polsce co roku jest ponad 10 tysi臋cy zatru膰 spowodowanych chemi臋 domow膮. Na takie zatrucia najbardziej nara偶one s膮 dzieci. Wa偶ne jest, 偶eby stosowa膰 si臋 do wskaza艅 producent贸w, wietrzy膰 pomieszczenia, sprawdza膰 sprawno艣膰 wentylacji w mieszkaniu.
Szkodliwe sk艂adniki r贸偶nych 艣rodk贸w chemicznych u偶ywanych w gospodarstwach domowych. Kupuj膮c 艣rodki czysto艣ci, proszki do prania itd. zwracajmy uwag臋 na ich sk艂ad, aby mie膰 wiedz臋 o ich szkodliwo艣ci, szczeg贸lnie gdy stosujemy j膮 zbyt cz臋sto w zwi臋kszonych ilo艣ciach.

Wykaz szkodliwych sk艂adnik贸w 艣rodk贸w czysto艣ci
O to kilka szkodliwych substancji wyst臋puj膮cych w chemicznych 艣rodkach wykorzystywanych do utrzymywania czysto艣ci w mieszkaniach.
EDTA – to chemiczny stabilizator zapobiegaj膮cy zmianom wygl膮du, zapachu, konsystencji p艂yn贸w do p艂ukania, proszk贸w do prania. W po艂膮czeniu ze zwi膮zkami azotowymi jest rakotw贸rczy.
Formaldehyd – to sk艂adnik od艣wie偶aczy powietrza, 艣rodk贸w do mycia pod艂贸g i mebli. Powoduje wi臋ksze zagro偶enie nowotworami gard艂a i nosa.
Ftalany – ich du偶e ilo艣ci znajduj膮 si臋 w p艂ynie do mycia szyb i w p艂ynach zmi臋kczaj膮cych tkaniny. Maj膮 z艂y wp艂yw na p艂odno艣膰.
Kwas nitrylotrioctowy – sk艂adnik rakotw贸rczy, dra偶ni膮cy spoj贸wki.
NaDCC – ma szkodliwe dzia艂anie na uk艂ad oddechowy, niszczy nerki.
Polikarboksylany, s膮 to zwi膮zki chemiczne pochodne z ropy naftowej. Nie ulegaj膮 biodegradacji, mog膮 powodowa膰 podra偶nienie sk贸ry u ludzi i zwierz膮t.
Podchloryn sodu – silnie dra偶ni膮cy stosowany do wybielania i dezynfekcji. Negatywnie wp艂ywa na oczy, b艂ony 艣luzowe i mo偶e powodowa膰 alergi臋 oraz jest zagro偶eniem dla choruj膮cych na astm臋.
Sulfonian liniowego alkilobenzenu – nie jest biodegradowalny i ma bardzo szkodliwe dzia艂anie nasilenie uk艂ad oddechowy. Przyczynia si臋 do powstawania zawrot贸w g艂owy, a nawet utrat臋 przytomno艣ci. Ma bardzo szkodliwy wp艂yw na szpik kostny. Mo偶e powodowa膰 zanik czerwonych krwinek krwi.
SLS i SLES (laurylosiarczan sodu i s贸l sodowa oksyetylenowanego alkoholu laurylowego) – wyst臋puje w p艂ynach do mycia naczy艅, 艣rodkach wybielaj膮cych oraz detergentach do prania, myd艂ach w p艂ynie. Cz臋sty kontakt z SLS mo偶e przyczyni膰 si臋 do atopowego zapalenia sk贸ry. SLES wysusza b艂ony 艣luzowe oraz powoduje 艣wi膮d.
Triklosan – substancja zaburzaj膮ca prac臋 uk艂adu endokrynologicznego cz艂owieka. Zmniejsza odporno艣膰 mikroorganizm贸w na antybiotyki.

艣roda, 10 stycznia 2024

Stycze艅 w lesie i ogrodzie

艁膮czenie niekt贸rych sk艂adnik贸w 偶ywno艣ciowych mo偶e by膰 niebezpieczne dla naszego zdrowia. Cz臋sto s膮 to bardzo popularne metody i nawyki przekazywane z pokolenia na pokolenie. Rozw贸j cywilizacji a wraz z ni膮 rozw贸j nauki pozwala na dok艂adniejsze poznanie wp艂ywu 艂膮czenia r贸偶nych sk艂adnik贸w 偶ywno艣ciowych na nasz organizm.
馃憠 Dobre i z艂e po艂膮czenia 偶ywno艣ci

dojazd do posesji
prz臋s艂o bramy
droga wewn臋trzna
艂awka drewniana, 艂awka parkowa
le艣ne obiekty, las
domek narz臋dziowy
mrowisko w zimie
t臋gosk贸r, purchawka
krzewy, drzewa jesieni膮
W styczniu w ogrodzie mamy do ci臋cia jab艂onie, grusze, 艣liwy, agrest, czerwon膮 porzeczk臋, jagody kamczackie i rokitnik. Sekatory gotowe do natarcia, no to jedziemy.
Temperatura ok. -5°C, wieje leciutki wiaterek. Na miejscu robi臋 przegl膮d dzia艂ki, ogrodzenie tym razem nie mia艂o bliskiego spotkania z dzik膮 zwierzyn膮. Do wyci臋cia jest trzy uschni臋te sosny i kilka konar贸w oraz ich kikuty. Jak zwykle s膮 do sprz膮tania opad艂e ga艂臋zie.

Troch臋 czasu to zaj臋艂o, tym bardziej 偶e robi艂em zdj臋cia, na kt贸rych w lesie o tej porze roku jest wi臋kszy zasi臋g widoczno艣ci. Brama pokry艂a si臋 zielonym nalotem, a 艂awka coraz bardziej chyli si臋 do ziemi. Dla urozmaicenia widoku nie b臋dzie na razie usuwana, bo naprawia膰 ju偶 jej nie warto. Mrowisko zamar艂o i oklapn臋艂o, obok niego walczy jeszcze zmro偶ony t臋gosk贸r.

Z tych fotografii najbardziej podoba mi si臋 ta z karmnikiem dla ptak贸w. Przyjemnie si臋 spacerowa艂o, a偶 do momentu poczucia ch艂odu. Ci臋cie wy偶ej wymienionych krzew贸w i drzewek owocowych poczeka do nast臋pnego razu. Jeszcze na to jest troch臋 czasu.
Kto ma dzia艂k臋, ogr贸d to wie, 偶e zawsze jest co艣 do zrobienia.

艣roda, 3 stycznia 2024

Kawa z zim膮

馃憠 Kt贸r膮 kaw臋 wybra膰 i kt贸ra jest mniej kwa艣na
馃憠 Arabika czy Robusta
馃憠 Czy kawa wyp艂ukuje magnez
馃憠 Kawa zielona, rozpuszczalna, liofilizowana, zbo偶owa
馃憠 Jakich kaw unika膰

馃毄 Pod tym linkiem Czy kawa na pusty 偶o艂膮dek szkodzi?

Tytu艂 przewrotny tak jak i pogoda. Zamiast 艣niegu pada deszcz, jest pochmurno, szaro. Pij臋 kaw臋 i stwierdzi艂em, 偶e niewiele o niej wiem. Poszuka艂em, poszpera艂em i przygotowa艂em najbardziej istotne wg mnie w艂a艣ciwo艣ci kawy. Zdj臋cia nie z tej zimy, ale s膮 dla przypomnienia. Zapraszam na tekst o kawie pod zdj臋ciami.
oszronione drzewa
szron
li艣cie w szronie
zach贸d s艂o艅ca zim膮
Jak膮 kaw臋 wybra膰? Kt贸ra kawa jest mniej kwa艣na?
Z kaw膮 jest tak samo, jak z herbat膮, ka偶dy poszukuje swojego smaku. Wiecznie zielone krzewy i drzewa wyst臋puj膮ce w 104 gatunkach, z kt贸rych uzyskuje si臋 ziarna z pestek czerwonych owoc贸w wykorzystywanych do produkcji kawy?
Ka偶dy gatunek ma sw贸j smak i zapach (cz臋sto s膮 to podobne parametry), ale w Polsce naj bardziej znane s膮 kawy z ziaren Arabiki i Robusty.
Najciemniejsza kawa palona ma mocniejszy i bardziej gorzki smak. Mocn膮 kaw臋 uzyskujemy z dw贸ch sto艂owych 艂y偶ek kawy zaparzonych w 150 ml wody. Najszybciej zaparza si臋 kawa drobno zmielona.
Arabika czy Robusta
Arabika ma intensywny pi臋kny zapach, ale delikatny smak co przyczynia si臋 do jej najwi臋kszej popularno艣ci. Zaparzona kawa z Arabiki ma ma艂o kofeiny (ok. 1,5%) i dlatego jest ma艂o pobudzaj膮ca. Arabica posiada du偶o lipid贸w i wi臋cej cukru ni偶 Robusta, co wp艂ywa na jej aromat.
Je偶eli w naszej zaparzonej kawie wyczuwamy gorycz, to oznacza, 偶e woda mia艂a za wysok膮 temperatur臋. Kaw臋 najlepiej parzy膰 w temperaturze od 88 do 95 do 88°C.
ziarna kawy, kawa
Robusta zawiera ok. 2,7% kofeiny i jest bardziej pobudzaj膮ca od Arabiki. Z powodu bardziej kwa艣no cierpkiego smaku Robusta jest ta艅sza od Arabiki i przewa偶nie jest dost臋pna w mieszance z innymi gatunkami.

Najdro偶sza kawa "Kopi luwak" pozyskiwana jest z odchod贸w 艁askun贸w (luwak贸w). Niestety zysk dla producent贸w tak samo, jak i przy innych produkcjach 偶ywno艣ci (fermy drobiu itd.) jest dla tych zwierzak贸w niezbyt dobry. Luwak lubi je艣膰 drobne insekty, li艣cie, owoce a owoce kawowca s膮 jego ulubionym przysmakiem. Uk艂ad trawienny luwaka sta艂 si臋 jego przekle艅stwem? Ciasna klatka, du偶o kofeiny i wypr贸偶nianie si臋 na akord z nadtrawionymi (sfermentowa艂y w przewodzie pokarmowym) ziarnami kawy. Opr贸cz przyjemno艣ci picia kawy i pobudzenia organizmu kawa mo偶e dobrze wp艂ywa膰 na zdrowie, m.in. poprawia pami臋膰 o koncentracj臋.
Kawa to 藕r贸d艂o antyoksydant贸w, kt贸re neutralizuj膮 wolne rodniki, co pomaga chroni膰 przed niekt贸rymi chorobami nowotworowymi. Kofeina, teofilina dobrze dzia艂a na centralny uk艂ad nerwowy, zmniejsza ryzyko wyst膮pienia choroby Parkinsona i Alzheimera oraz cukrzycy typu 2. Kofeina z kawy zaczyna si臋 wch艂ania膰 po ok. 15 minutach od wypicia kawy. To tylko cz臋艣膰 dobroczynno艣ci z picia kawy, ale nie ka偶dy mo偶e j膮 pi膰, np. przy chorobie refluksowej. Kawa nie nadaje si臋 do popijania branych lek贸w. Mo偶e sprzyja膰 rozwojowi wrzod贸w 偶o艂膮dka z powodu pobudzania wydzielania kwasu solnego. Dzienna dawka kofeiny dla zdrowej doros艂ej osoby nie powinna przekroczy膰 600 mg.

Czy kawa wyp艂ukuje magnez z organizmu?
Po wypiciu kawy zwi臋ksza si臋 wydalanie magnezu z moczem. Kofeina zawarta w kawie powoduje utrat臋 kilku mg magnezu na dob臋, ale poniewa偶 kawa jest te偶 藕r贸d艂em magnezu, kt贸rego fili偶anka kawy dostarcza wi臋cej, ni偶 jest go wyp艂ukanego.
Kawy
Kawa zielona to kawa nie palona, kt贸ra ma r贸wnie偶 dobre w艂a艣ciwo艣ci: przy艣piesza metabolizm, dodaje energii, mo偶e obni偶a膰 ci艣nienie krwi, pomaga utrzyma膰 prawid艂owy poziom cholesterolu. Kawa zielona nie zawiera w og贸le akrylamidu, bo nie jest palona.
fili偶anka, kawa
Kawa rozpuszczalna wytwarzana jest z ziaren kawy, kt贸re r贸wnie偶 s膮 wypalane i bardzo drobno mielone. W nast臋pnym kroku produkcji ta kawa zaparzana jest w niewielkiej ilo艣ci wody pod wysokim ci艣nieniem i zostaje wysuszona w wysokiej temperaturze.
Przy produkcji kawy rozpuszczalnej wykorzystuj臋 si臋 te偶 proces liofilizowania, przy kt贸rym w czasie suszenia nie stosuje si臋 wysokich temperatur. Tak otrzymana kawa ma lepsz膮 jako艣膰 oraz bardzo 艂adnie pachnie. Dobra kawa rozpuszczalna jest tak samo dobra, jak mielona, oczywi艣cie trzeba mie膰 umiar w ilo艣ci wypitej kawy.
Kawa rozpuszczalna mo偶e by膰 wyprodukowana z ziaren o gorszej jako艣ci. Kawa rozpuszczalna to jest ekstrakt kawy naturalnej o 艂agodniejszym dzia艂aniu i smaku oraz mo偶e zawiera膰 dwa razy wi臋cej przeciwutleniaczy ni偶 kawa naturalna. Kawa rozpuszczalna ma mniej cholesterolu ni偶 ta naturalna, ale to i tak s膮 to nie istotne ilo艣ci.

Jakich kaw unika膰
Unikajmy kaw, kt贸re w swoim sk艂adzie maj膮 r贸偶ne dodatki, np. te w saszetkach „2 w 1” i „3 w 1”, kt贸re raczej s膮 napojem kawowym z du偶膮 ilo艣ci膮 EEEEEE.
Kawa zbo偶owa
Produktem bazowym kawy zbo偶owej przewa偶nie s膮 pra偶one ziarna zb贸偶 偶yta, pszenicy, j臋czmienia. Do kawy zbo偶owej dodawane s膮 r贸偶ne dodatki, kt贸re wp艂ywaj膮 na jej smak i aromat: cykoria, burak, 偶o艂臋dzie, g艂贸g, topinambur, korze艅 mniszka lekarskiego, 艂ubin, melisa i wiele innych. Kawa zbo偶owa to 藕r贸d艂o substancji od偶ywczych i prozdrowotnych: b艂onnik pokarmowy, selen, magnez, potas, fosfor, cynk, witaminy z grupy B oraz ma ma艂o kalorii (100 ml kawy ma 4 kalorie).
Kaw臋 zbo偶ow膮 mog膮 j膮 pi膰 osoby w ka偶dym wieku oraz osoby z nadci艣nieniem, nadkwasot膮, chorobami nerek, 艣ledziony, trzustki. Obni偶a poziom cholesterolu we krwi, wspomaga trawienie, neutralizuj膮 wolne rodniki, redukuje refluks i zgag臋. Wybierajmy kaw臋 zbo偶ow膮 bez sztucznych dodatk贸w.
Niestety w kawie zbo偶owej jest wi臋cej akrylamidu ni偶 w innych kawach oraz ma wysoki indeks glikemiczny - 60.